W piwnicach znajdujących się pod ratuszem i okolicznymi zabudowaniami dawniej składowano wino. Część z nich uległa zawaleniu, część zamurowaniu, część została zniszczona w trakcie budowy nowych obiektów. O piwnicach Jaśliskich krążą legendy - że są wielokondygnacyjne, że można nimi przejść z jednego końca miejscowości na drugi. Nie jest to prawda, aczkolwiek przyznać trzeba, że są one imponujące. Największe z piwnic znajdują się pod Ratuszem. Nam, jako nielicznym, udało się do nich wejść...

Na zdjęciach powyżej i zdjęciu obok widać całą kolekcję jaśliskich nietoperzy. Najwięcej znaleźliśmy ich w piwnicach ciągnących się pod szkołą (zdjęcia u góry). Na zdjęciach widać je śpiące pod sufitem, jednak gdy poświecić na nie latarką wystawiały spod skrzydeł pyszczki obudzone jasnym światłem. Pojedyńczy nietoperz na zdjęciu obok, to już mieszkaniec piwnic pod ratuszem. Mimo iż są one najwieksze, znaleźliśmy tam tylko tego jednego samotnika.

Nietoperze jest to jedna z najbardziej interesujących grup ssaków. W Polsce wystepuje ich 21 gatunków. Na podstawie faktu, iż jaśliskie nietoperze wisząc otulone są szczelnie błonami lotnymi oraz na podstawie ich wymiarów (około 4 cm) zakwalifikowaliśmy je do grupy tzw. podkowców małych (Rhinolophus hipposideros). Jest to jeden z najmniejszych krajowych nietoperzy i najczęściej występujący. Spotkać go można w całym pasie gór oraz na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Kryje się na strychach domów, a także w piwnicach i jaskiniach. Odżywia się nocnymi bezkręgowcami (muchówki, motyle nocne itp.) chwytanymi w locie.

Niestety ostatnio bardzo spada populacja tej grupy nietoperzy. W miejscach, gdzie jeszcze pół wieku temu obserwowano kolonie po kilkadziesiąt sztu obecni spotyka się po kilka, góra kilkanaście osobników. Piwnice Jaśliskie są tego bardzo dobrym przykładem... Dlatego prosimy Cię, Drogi Gościu, abyś eksplorując jaśliskie piwnice nie robił krzywdy mieszkającym tam nietoperzom.

Piwnice jaśliskie datowane są na przełom XV i XVI wieku. Co prawda handel winem został uregulowany dopiero na sejmie w Radomiu w roku 1506 (kiedy to postanowiono, że do polski mogą wwozić wino jedynie kupcy węgierscy), ale przypuszczać należy, że traktem węgierskim już wcześniej jechały wozy wyładowane pełnymi beczkami, które kupcy pozostawiali na pewien czas w Jaśliskach.

Pierwsze wzmianki o składach jaśliskich pochodzą jednak dopiero z połowy XVI wieku. Wtedy niewątpliwie istniały już piwnice pod ratuszem oraz okolicznymi domami. Dzięki przywilejom uzyskanym przez właściciela miasta biskupa przemyskiego Macieja Drzewickiego na początku XVI wieku oraz późniejszych, kupcy byli zmuszeni zostawiać swój towar na pewien czas w składach miejskich płacąc tzw. "składowe". Od roku 1595 dodatkowo musieli płacić jeden grosz od każdej pozostawionej beczki na naprawę jaśliskich murów.

Po załamaniu się handlu winem miasteczko podupadło. Jednak jaśliskie piwnice nadal były wykorzystywane przez ludnośc do trzymania płodów rolnych. Gdy w wieku XX zaczęto palić węglem - służyły jako składy opału. Dzięki olbrzymiej trwałości tych konstrukcji większość z nich przetrwała do dziś dnia, mimo iż nad nimi wielokrotnie zmieniały się zabudowania oraz przetoczyły się dwie wojny światowe...

Piwnice te mają bardzo dobre właściwości. Przede wszystkim są skanalizowane. Sieć kamiennych rur pod całymi Jaśliskami odprowadza wodę z piwnic, dzięki czemu jest w nich bardzo sucho. Dodatkowo trzymają stałą temperaturę - około 12 stopni - bez względu na porę roku. Dla wina było to zbawienne, a i później ziemniaki bardzo dobrze się w nich przechowywały.

Największe piwnice znajdują się pod ratuszem. Są to dwie komory, równolegle położone do siebie, o długości prawie 30 metrów i wysokości ponad 3 metrów. Robią naprawdę imponujące wrażenie. Na zdjęciu obok widać fragment jednej z piwnic pod ratuszem. Jednak prawdziwe labirynty znajdują się pod szkołą. Trzy zdjęcia poniżej przedstawiają sieć korytarzy i przejść, które po uzgodnieniu z dyrektorem szkoły możesz, Drogi Gościu, zwiedzić osobiście. Czwarte zdjęcie przedstawia kamienny portal znajdujący się w piwnicy pod ratuszem. Jest to przykład wspaniałej kamieniarki i tłumaczy dlaczego w herb Jaślisk nawiązuje do tej właśnie tradycji.