Historia okolicznych wsi od poczatku związana była z dziejami miasteczka. Wsie te założono zwykle nieco później niż same Jaśliska, a mianowicie w wieku XV i XVI. Były one lokowane z początku na prawie niemieckim, później na prawie wołoskim. Niektóre z nich zostały z czasem przeniesione z prawa niemieckiego na prawo wołoskie. Prawa osadnicze (np. polskie czy wołoskie) były to zbiory norm, które regulowały stosunki między właścicielem ziemi, a mieszkańcami wsi (osadnikami). Najstarsze było prawo polskie (stosowane na terenach Polski) i ruskie (stosowane na terenach Rusi Halickiej). O prawach tych stosunkowo niewiele wiemy, gdyż nie zachowały się w praktyce żadne dokumenty na ich temat. Wiadomo że opierały się one na poddaństwie chłopów, którzy musieli płacić daninę lub pracować na rzecz pana gruntowego. Kolonizacja na prawie niemieckim bądź wołoskim różniła się zdecydowanie od poprzednich. Najważniejszą rzeczą było niewątpliwie to, że kolonizatorzy posiadali według tych praw wolność osobistą, mieli swój własny samorząd i prawo do opuszczania wsi. Ważne było też to, że włościanin po zapłaceniu daniny w zbożu mógł sprzedawać jego nadwyżkę. W nowo lokowanych wsiach obowiązywała tzw. wolnizna czyli zwolnienie od płacenia czynszu przez okres 20-tu lub więcej lat.

Ciekawostką jest, że o ile Jasliska były miastem w którym zdecydowanie dominowali Polacy, to okoliczne wioski były zamieszkiwane w całości przez ludność łemkowską (wyjątkiem jest posada Jaśliska, która częściowo zamieszkiwała ludność polska). W końcu wieku XVI wsie te tworzyły tzw. klucz jaśliski. Klucz (czyli zespół wsi wspólnie zrządzanych) należał do biskupów przemyskich i przetrwał aż do zniesienia pańszczyzny w XIX wieku. W jego skład wchodziły następujące wsie (podzielone na jednostki administracyjne zwane potokami):

• potok I - Wola Wyżna/Niżna i Rudawka Jaśliska
  
• potok II - Lipowiec Krupej i Babej oraz Czeremcha
  
• potok III - Daliowa, Szklary
  
• potok IV - Królik Polski i Królik Wołoski
  
• potok V - Zawadka Rymanowska i Abramów
  
• pół potoka - Kamionka
  
• pół potoka - Posada Jaśliska
  

Każdy potok miał obowiązek przykładnie uprawiać grunty, wywozic drewno, jego mieszkańcy musieli dbać o dobry stan dróg publicznych (szczególnie traktu węgierskiego), w razie potrzeby pomagać przy naprawie jaśliskich obwarowań, no i oczywiście... płacić roczny czynsz i podatek od łanów ziemi. Zobowiązani byli oni ponadto do jednej ciekawej rzeczy - mianowicie każdy potok raz do roku musiał wywieźć z miasteczka Stara Sól (nad górnym Dniestrem) do składu w Czeremsze 64 beczki soli. Wszystkie te nakazy i powinności pochądzą z dokumentu lustracyjnego z 1747 roku.

Oprócz wsi z klucza jasliskiego istniało kilka wiosek, które nie znalazły się w kluczu, ale leżą w okolicy i niewątpliwie natrafisz na nie w trakcie swoich wędrówek; są to: Jasiel, Polany Surowiczne, Moszczaniec, Surowica, Wisłoczek, Zyndranowa, Barwinek, Tylawa oraz Trzciana. Niektóre należały do tzw. klucza rymanowskiego, inne leżały w pobliżu węgierskiego traktu lub po prostu mają ciekawą historię i dlatego warto o nich wspomnieć i napisać choć kilka słów.